28 il. 

Belə demək mümkünsə, bir igidin ömrüdür. 

Bəlkə də, artığıdır.

Kimləri görmədik bu illərdə; igidləri, kişiləri, kişi qeyrətli xanımları və onları xalqa təqdim edənləri.

Amma təqdim edə bilirikmi? Onların göstərdikləri fədakarlıqlara layiqdirmi bu təqdimatlar?

Məncə, xeyr!

Götürək elə 20 Yanvar faciəsini.

Hər il faciəyə bir neçə gün qalmış düşürük əl-ayağa. Rayonlardan başlamış, düz Bakıya qədər dövlət idarələri formal toplantı keçirirlər. 

İdarə rəhbərləri standart, internetdən tapdıqları bu mətni tribunadan oxuyurlar:

“1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə, saat 23.30-da Bakı şəhərinə keçmiş Sovet İttifaqının qoşun hissələri fövqəladə vəziyyət elan edilmədən yeridilmiş, dinc əhaliyə divan tutulmuş, yüzlərlə insan qətlə yetirilmiş, yaralanmış və itkin düşmüşdür. Sovet ordusunun, xüsusi təyinatlı dəstələrin və daxili qoşunların iri kontingentinin Bakını zəbt etməsi xüsusi qəddarlıq və misli görünməmiş vəhşiliklərlə müşayiət edilmişdir...”

Daha sonra 1-2 dənə də şeir söyləyirlər, vəssalam. 

Ən uzağı TV-lərdən də bir çəkiliş qrupu çağırırlar ki, hamı bunların işlədiyini görsün.

Ondan sonra 26 fevral gününə kimi “qəmli” tədbirlərə fasilə elan olunur. Xocalının anım günü də toplaşırlar, standart mətn oxuyurlar, bəzən də ötən ilki mətni oxuyurlar, faciənin neçənci ildönümü olduğunu unudurlar, elə köhnə rəqəmi səsləndirirlər, ya da şəhidlərin üstünə gül qoyurlar.

Bizim faciəyə münasibətimiz budur.

Hamı ümumi formada 20 Yanvar və Xocalı soyqırımlarını Sovet ordusunun törətdiyini deyir. Əmr verən isə sadəcə Mixail Qorbaçov olub. Bəs icraçılar, onların adını niyə heç kəs hallandırmır?

Təəccüblü deyil ki, hələ də Azərbaycan parlamenti Xocalı faciəsini soyqırım kimi tanımayıb. Niyə? Çünki istintaq gedir. 

Təsəvvür edirsiniz, 26 ildir istintaq gedir. Amma kimin istintaqı, bax bunu sadə vətəndaşlara açıqlayan yoxdur, sanki, dövlət sirridir.

TV-lərimiz, hansı ki, təbliğatımızın əsas ruporları hesab olunurlar, bəs onlar neynirlər?

Mən deyim, heç nə!

1-2 veriliş, vəssalam. Bütün günü sifmoniya, “Bizim Cəbiş müəllim”, “Uzaq sahillərdə”, “Fəryad”, “Dolu”, “Xoca”, “Ağ atlı oğlan” filmləri. Bu da oldu təbliğat.

Bağışlayın, az qala yadımdan çıxmışdı. Bizim TV-lərimiz faciələrimizin yaşandığı günlər repertuarlarını bir qədər də zənginləşdirmək üçün o filmləri yayımlayırlar ki, məhz həmin filmlərin istehsal edildiyi ölkələr bizim bədbəxtiçiliyimizin səbəbkarlarıdırlar. Yəni bunların əlində 10 dənə vətənpərvərlikdən bəhs edən və son 25-30 ilin istehsalı olan Azərbaycan filmi yoxdur ki, özəl günlərdə yayımlasınlar. Ona görə də, “Köhnə tüfəng”, “Dunkerk”, “Patriot”, “Sağ qalmış”, “Şindlerin siyahısı”, “Əsgər Rayanı xilas etmək”, “Senturion” və “Mexanik” kimi filmləri yayımlayırlar.

Olmazdımı ki, gic-gic, bayağı filmlərə pul ayırdığınıza, bir dəfə də hərdən guya tutan vətənpərvərlik damarınız qəhrəmanlarımızdan film çəkilməsinə maliyyə ayırsın?

Mövzu qıtlığıdır?

20 Yanvardan niyə bir dənə film çəkilmir? Birini Vahid Naxış çəkib, “Qanlı Yanvar”. Sonra?

Bəs Xocalıdan nə çəkmişik? “Fəryad”. Bəs sonra?

Film çəkmirsiniz, cəhənnəmə, heç olmasa çəkdiyiniz gic-gic serialların ssenarisini elə yazın ki, əlamətdar günlərdə ona aid 5 dəqiqəlik kadrlar olsun. Bu qədərmi çətindir?

Elə sonuncu Aprel döyüşlərindən bir serial çəkmək olardı, gəl görəsən. Tamaşaçını TV arxasından ayırmaq olmazdı. Ya da Mübariz İbrahimovun, Allahverdi Bağırovun, Albert Aqarunovun, Çingiz Mustafayevin, Vəzir Orucovun və s. qəhrəmanlığından. Amerika realda olmayan “Rembo” ilə illərlə bütün dünyada meydan suladı, Əfqanıstandan vurdu, Vyetnamdan çıxdı, özü də məğlub durumunda. Amma “Rembo”nu elə oynatdı ki, tövlədən qorxusundan inəklər də bala salırdı.

Qısası, istəsəz, edə bilərsiz!

Növbəti ildə sizlərə bu iradlar üzərində düşünərək nəticə çıxarmanızı arzu edirəm.

Sonda isə demək istəyirəm ki, bütün Azərbaycan xalqı tüpürsün Vətəndən danışıb, Vətən üçün yanmayanların sifətinə. Amma yox, heyfdir o tüpürcək...